1. Nhận diện kiến ba khoang
Kiến ba khoang (hay còn gọi là kiến khoang) có tên khoa học là Paederus fuscipes Curtis thuộc giống Paederus, họ Staphylinidae, bộ Coleoptera. Đây là loài côn trùng có thân mình thon, dài như hạt thóc (dài 1-1,2cm, ngang 2-3mm). Thân mình thường có màu vàng đỏ nhìn giống con kiến lửa.
 

2. Tại sao kiến ba khoang gây viêm da?
– Cơ thể loài kiến này có chất độc (pederin) và vi khuẩn cộng sinh nên khi tiếp xúc với da tạo nên viêm da, thậm chí hoại tử giống như bị tạt a xít.
– Tính chất tổn thương: biểu hiện trên da ban đầu là những ban đỏ, sau đó là các mụn mủ, chợt loét nông trên da.
– Kiến khoang không đáng lo ngại như những loài côn trùng đốt và hút máu người bệnh (bọ xít, muỗi vằn, …) vì kiến khoang không chủ động tấn công người mà do con người vô tình tiếp xúc với độc tố kiến khoang gây nên viêm da dị ứng.
– Một số người không biết, lấy tay (đã giết kiến và chưa rửa sạch) vô tình sờ lên mặt hoặc gãi lên da tạo thành các tổn thương.
– Do đó, khi bắt/giết kiến: không nên tiếp xúc trực tiếp, mà phải thông qua găng tay, vỉ bắt ruồi,… nhằm tránh độc tố của kiến tiếp xúc với da.
 

3. Làm gì khi có tiếp xúc trực tiếp với độc tố hay bị kiến ba khoang đốt?
– Rửa nhẹ nhàng vùng da có tiếp xúc độc tố hay bị đốt bằng xà phòng (hay nước muối sinh lý) ngay lập tức để trung hòa hoặc giảm bớt các yếu tố dị ứng, kích ứng da.
– Tránh chà xát, gãi vùng đã tổn thương và không tiếp xúc vùng da lành với vùng da bệnh.
– Không nên tự điều trị để tránh các biến chứng nặng hơn.
– Sau đó đến bác sĩ tư vấn để khám và điều trị kịp thời.
 

4. Biện pháp phòng tránh?
Kiến khoang có đặc điểm là bị thu hút bởi ánh sáng, chúng bay vào và bám trên các bức tường, giường, màn… Dựa trên đặc điểm đó, các biện pháp phòng tránh phù hợp, hiệu quả và dễ thực hiện bao gồm:
– Đóng kín cửa, thả mành (đặc biệt vào buổi tối);
– Mặc quần áo dài, quan sát kỹ trước khi sử dụng, giũ sạch khăn mặt, khăn lau, đồ vải…;
– Khi gặp kiến ba khoang đậu trên người: thổi nhẹ cho nó bay đi, chứ không chà xát để diệt kiến ba khoang;
– Khi bắt/giết kiến: không tiếp xúc trực tiếp, mà phải dùng găng tay, vỉ bắt ruồi… Tuyệt đối không được để da tiếp xúc với nọc độc kiến ba khoang. Cần tập trung chúng lại, quét chúng vào túi nilon và đổ vào thùng rác.
 

Theo Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TPHCM, Học viện Quân y.