Phương pháp Ozaki - Dùng màng ngoài tim tự thân để tái tạo van động mạch chủ

21/08/2020 09:48:00

“Van động mạch chủ của bác bị bệnh rồi, đã không còn hoạt động tốt nữa. Bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật để thay van bị hư này bằng một lá van mới. Có 2 loại van: Van sinh học và van cơ học. Bác cần cân nhắc để chọn cho mình một loại van.”

Đây là câu nói mà hầu như ai bị bệnh van động mạch chủ cũng đã từng được nghe từ bác sĩ phẫu thuật của mình trước khi cuộc mổ diễn ra. Chọn van khó không kém gì chọn… bạn đời. Mỗi loại van (van sinh học và van cơ học) đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Ưu -nhược điểm đó sẽ theo bạn trong suốt thời gian bạn mang trong mình lá van nhân tạo. Trong đó, một trong những nhược điểm lớn nhất, đặc biệt là đối với người bệnh trẻ tuổi, những người lao động chân tay cường độ cao và các phụ nữ trẻ đang mong muốn có thai, là phải sử dụng thuốc kháng đông khi phải thay van cơ học.

Phương pháp Ozaki từ khi được triển khai đã giúp người bệnh phải phẫu thuật van động mạch chủ bớt đi những ưu phiền. Nói là mới nhưng không hẳn là mới. Từ năm 2007, bác sĩ phẫu thuật Shigeyuki Ozaki đã triển khai phương pháp tạo hình van động mạch chủ bằng màng ngoài tim tại Bệnh viện Ohashi - Đại học Toho, Tokyo, Nhật Bản. Năm 2011, lần đầu tiên tác giả công bố kết quả phẫu thuật thành công của 404 người bệnh. Tiếp theo đó, năm 2015, tác giả tiếp tục công bố kết quả thành công với lượng người bệnh lớn hơn. Nhiều nước trên thế giới đã triển khai kỹ thuật này, trong đó Việt Nam đã áp dụng vài năm gần đây.

Màng ngoài tim là một màng bao quanh trái tim. Trước khi tiếp cận trái tim, bác sĩ phẫu thuật cắt một miếng màng ngoài tim lớn khoảng 7x8 cm, xử lý bằng dung dịch đặc biệt để màng ngoài tim trở nên cứng chắc hơn. Sau khi cắt bỏ lá van động mạch chủ bị hư, bác sĩ phẫu thuật dùng một dụng cụ đo đặc biệt, đo kích thước giữa hai mép van (Hình 1), sau đó cắt màng ngoài tim của bệnh nhân theo kích thước tương ứng bằng một bảng mẫu có sẵn (Hình 2). Sau đó, lần lượt từng lá van được khâu vào vị trí của lá van cũ.

Hình 1: Dụng cụ đo kích thước giữa hai mép van (nguồn www.AVNeo.net)

Hình 2: Bảng mẫu kích thước là van (nguồn www.AVNeo.net).
 

Van động mạch chủ được tạo hình từ màng ngoài tim có hoạt động gần với lá van tự nhiên nhất. Màng ngoài tim là vật liệu tự thân nên không bị cơ thể đào thải, thời gian tồn tại của lá van được tạo thành từ màng ngoài tim về lý thuyết sẽ lâu hơn sự tồn tại của van sinh học. Người bệnh cũng sẽ không cần phải sử dụng kháng đông, tránh được bất tiện khi phải gặp bác sĩ hàng tháng, phải lấy máu xét nghiệm để chỉnh liều kháng đông, tránh được nguy cơ gặp phải các biến chứng khi dùng kháng đông.

Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã triển khai bước đầu thành công kĩ thuật sửa van động mạch chủ bằng phương pháp Ozaki ít xâm lấn. Giúp kết hợp ưu điểm rất tốt của phẫu thuật tim ít xâm lấn và phương pháp Ozaki, đem lại chất lượng điều trị tốt nhất có thể cho người bệnh.
Có thể nói, phương pháp Ozaki là một giải pháp mới, đem lại hi vọng về một loại van có thể tồn tại tương đối lâu dài mà không cần phải sử dụng thuốc kháng đông. Tất nhiên, những kết quả lâu dài hơn vẫn cần phải được đánh giá kĩ lưỡng trước khi có thể đưa ra kết luận chính xác nhất. Nhưng phương pháp Ozaki hiện tại có thể nói là một trong những phương pháp dung hòa tốt giữa van cơ học cho người trẻ và van sinh học không cần sử dụng thuốc kháng đông, đem lại những lợi ích và giúp cải tạo chất lượng sống của người bệnh.

Theo ThS BS. Nguyễn Thị Thu Trang – Khoa Phẫu thuật tim mạch, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM
 

Các tin đã đăng